Skilnad mellom versjonar av «Gunnar T. Rysstad»
(→Gjenbruk av tekstar: Anne Karin og Inger Lise) |
s (Lenker) |
||
| (22 mellomliggjande versjonar av 5 brukarar er ikkje viste) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
'''Gunnar Torgeirson Rysstad''' (fødd 27. mai 1867 på Heimigard Rysstad, død 23. juni 1928) var bonde, politikar og forfattar. Foreldra var | {{person|fdag=27|fmåned=5|får=1867|ddag=23|dmåned=6|dår=1928}} | ||
'''Gunnar Torgeirson Rysstad''' (fødd 27. mai 1867 på [[Heimigard Rysstad]], død 23. juni 1928) var bonde, politikar og forfattar. Foreldra var [[Tarjei Gunnarsson Straume]] og Targjerd Niklosdotter Hovet. Han gifta seg med [[Vilborg Olavsdotter Rysstad]] [[23. november 1887]]. Dei fekk ti barn, men seks av dei døydde utan etterkomarar. Targerd, fødd 1888, vart gift til Moi. [[Tarjei Straume]], fødd 1890, overtok garden på Straume etter foreldra. [[Olav G. Straume]] (1895-1970) fekk ni barn og var far til [[Bjørgulv Straume]] og [[Tor Straume]], [[Såvi G. Straume]] (fødd 1902) var ugift, Gunhild, fødd 1905, vart gift med [[Kristian Stubseid]] og den yngste, Bjug, fødd 1911, budde i Oslo. | |||
==Biografi== | ==Biografi== | ||
Då han var 14 år, vinteren 1881-1882, gjekk han på Amtsskulen, som det året var i Valle. Ein av lærarane var [[Jørgen Løvland]]. Så vikarierte han som lærar eit par vintrar før han vinteren 1884-85 gjekk på Vonheim folkehøgskule i Gausdal. Eit år, i 1888, var han handelsstyrar på Rysstad, frå 1890 dreiv han gard på Rysstad, men i 1896 tok han over ein gard faren åtte på Straume i Hylestad, og sidan budde han der. | Då han var 14 år, vinteren 1881-1882, gjekk han på Amtsskulen, som det året var i Valle. Ein av lærarane var [[Jørgen Løvland]]. Så vikarierte han som lærar eit par vintrar før han vinteren 1884-85 gjekk på Vonheim folkehøgskule i Gausdal. Eit år, i 1888, var han handelsstyrar på Rysstad, frå 1890 dreiv han gard på Rysstad, men i 1896 tok han over ein gard faren åtte på Straume i Hylestad, og sidan budde han der. | ||
==Politisk engasjement== | ==Politisk engasjement== | ||
Gunnar T. Rysstad engasjerte seg i politikken og sat i heradsstyret for Hylestad kommune frå 1893 til 1925. Han var varaordførar og ordførar, formann i skulestyret, medlem av lagretten, skjønsmann og styreformann i Otradal skogeigarlag i åtte år. Frå 1903-1906 var han stortingsmann for Høgre, i 1918 var han varamann til Stortinget for Venstre og seinare var han varamann for det nystifta Bondepartiet. | Gunnar T. Rysstad engasjerte seg i politikken og sat i heradsstyret for [[Hylestad]] kommune frå 1893 til 1925. Han var varaordførar og ordførar, formann i skulestyret, medlem av lagretten, skjønsmann og styreformann i Otradal skogeigarlag i åtte år. Frå 1903-1906 var han stortingsmann for Høgre, i 1918 var han varamann til Stortinget for Venstre og seinare var han varamann for det nystifta Bondepartiet. Ettersom han sat på Stortinget i 1905, vart han tildelt 7. juni-medaljen til minne om unionsoppløysinga. | ||
==Forfattar== | ==Forfattar== | ||
Han var med i det frilynde ungdomslaget i [[Hylestad]], og frå 1890 gav han ut det radikale bondebladet [[Sæbyggjen]] saman med [[Torgeir Bjørnaraa]] og [[Lars Liestøl]]. Mange dikt og artiklar kom frå hans hand i dette bladet, men han skreiv og i Fedraheimen, Den 17. Mai, Syn og Segn, Fædrelandsvennen og Agder Tidend. Alt i 1888 gav han ut den første diktsamlinga, som han kalla ''Sukk og song''. I alt gav han ut fem diktsamlingar og eit historisk spel. [[Olav Bø]] var redaktør for ei minnebok, [[Hugsjå]], med eit fyldig utval av forfattarskapen hans, som Det norske samlaget gav ut til hundreårsdagen hans i 1967. | Han var med i det frilynde ungdomslaget i [[Hylestad]], og frå 1890 gav han ut det radikale bondebladet ''[[Sæbyggjen]]'' saman med [[Torgeir Bjørnaraa]] og [[Lars Liestøl]]. Mange dikt og artiklar kom frå hans hand i dette bladet, men han skreiv og i ''Fedraheimen'', ''Den 17. Mai'', ''Syn og Segn'', ''[[Fædrelandsvennen]]'' og ''Agder Tidend''. Alt i 1888 gav han ut den første diktsamlinga, som han kalla ''Sukk og song''. I alt gav han ut fem diktsamlingar og eit historisk spel. [[Olav Bø]] var redaktør for ei minnebok, ''[[Hugsjå - dikt og prosa]]'', med eit fyldig utval av forfattarskapen hans, som Det norske samlaget gav ut til hundreårsdagen hans i 1967. | ||
===Bibliografi=== | ===Bibliografi=== | ||
*''Sukk og song'' 1888 | *''Sukk og song'' 1888 | ||
| Line 11: | Line 14: | ||
*''Hugsjaa'' 1896 – | *''Hugsjaa'' 1896 – | ||
*''Vaarnott'' 1904 | *''Vaarnott'' 1904 | ||
*''Kantate ved avdukingi av bautasteinen for eidsvollsmannen [[Eivind Torkjelson Lande]]'' 1914 | |||
*''Orren spelar'' 1915 | *''Orren spelar'' 1915 | ||
*''Vigleik'' 1912 Historisk skodespel | *''Vigleik'' 1912 Historisk skodespel | ||
*''Hugsjå'' – Nyutgjeving ved Olav Bø i 1967 | *''Hugsjå - dikt og prosa'' – Nyutgjeving ved Olav Bø i 1967 | ||
==Gjenbruk av tekstar== | ==Gjenbruk av tekstar== | ||
| Line 19: | Line 23: | ||
Men også andre av tekstane hans har fått melodi og blitt spelte inn. Nokre av dei er: | Men også andre av tekstane hans har fått melodi og blitt spelte inn. Nokre av dei er: | ||
*[[Tore (dikt)|Tore]] på plata [[Eisemo]] av [[Ugagn]] 2013 | *«[[Tore (dikt)|Tore]]» på plata ''[[Eisemo]]'' av [[Ugagn]] 2013 | ||
*[[Vårliv]] på plata [[Min kvedarlund]] av [[Kirsten Bråten Berg]] 1988 | *«[[Vårliv]]» på plata ''[[Min kvedarlund]]'' av [[Kirsten Bråten Berg]] 1988 | ||
*[[Fysst'an æ utå bygdo flate]] er spelt inn av [[Bjørgulv Straume]] på [[Luftslaget (kassett)]] 1990 | *«[[Fysst'an æ utå bygdo flate]]» er spelt inn av [[Bjørgulv Straume]] på kassetten ''[[Luftslaget (kassett)|Luftslaget]]'' 1990 | ||
*[[I fjødd å finne]] er spelt inn av mange, mellom andre [[Birgit Rike Lund]] og Bjørgulv Straume | *«[[I fjødd å finne]]» er spelt inn av mange, mellom andre [[Birgit Rike Lund]] og Bjørgulv Straume | ||
*15 gamlestev frå [[Reiår unge]] er med på plata ''[[Frå ætt til ætt]]'' med Bjørgulv Straume | |||
==Eksterne lenker og kjelder== | ==Eksterne lenker og kjelder== | ||
*''Valle kommune Gards og ættesoge Hylestad | *[[Alfred Ryningen|Ryningen, Alfred]]: ''Valle kommune I'', Gards- og ættesoge Hylestad, s. 208; Valle kommune 1985, ISBN 82-991334-0-8. | ||
*[http://www.nsd.uib.no/polsys/index.cfm?urlname=&lan=&MenuItem=N1_1&ChildItem=&State=collapse&UttakNr=33&person=12501 Gunnar Torgeirson Rysstad hos NSD] | *[http://www.nsd.uib.no/polsys/index.cfm?urlname=&lan=&MenuItem=N1_1&ChildItem=&State=collapse&UttakNr=33&person=12501 Gunnar Torgeirson Rysstad hos NSD] | ||
*[http://www.aasentunet.no/default.asp?menu=1203 Gunnar T. Rysstad hos Aasentunet] | *[http://www.aasentunet.no/default.asp?menu=1203 Gunnar T. Rysstad hos Aasentunet] | ||
{{start boks}} | |||
{{Verv | |||
| Forgjenger = Ingen<br /><small>Hylestad del av Valle</small> | |||
| Hva = [[Liste over ordførarar i Hylestad|Ordførar i Hylestad]] | |||
| Startår = 1915 | |||
| Sluttår = 1916 | |||
| Etterfølger = [[Tarald J. Harstad]] | |||
}} | |||
{{Verv | |||
| Forgjenger = [[Tarald J. Harstad]] | |||
| Hva = [[Liste over ordførarar i Hylestad|Ordførar i Hylestad]] | |||
| Startår = 1923 | |||
| Sluttår = 1925 | |||
| Etterfølger = [[Torgeir G. Straume]] | |||
}} | |||
{{slutt boks}} | |||
{{DEFAULTSORT:Rysstad, Gunnar T.}} | {{DEFAULTSORT:Rysstad, Gunnar T.}} | ||
[[Kategori:Bønder]] | [[Kategori:Bønder]] | ||
[[Kategori:Ordførere]] | [[Kategori:Ordførere i Hylestad]] | ||
[[Kategori:Stortingsrepresentanter]] | [[Kategori:Stortingsrepresentanter]] | ||
[[Kategori:Forfattere]] | [[Kategori:Forfattere]] | ||
[[Kategori: | [[Kategori:Døde personer fra Valle kommune]] | ||
[[Kategori:Fødsler i 1867]] | [[Kategori:Fødsler i 1867]] | ||
[[Kategori:Dødsfall i 1928]] | [[Kategori:Dødsfall i 1928]] | ||
Siste versjonen frå 20. oktober 2017 kl. 08:48
| Gunnar T. Rysstad | ||
|---|---|---|
| Født: | 27. mai 1867 | |
| Død: | 23. juni 1928 (61 år) | |
Gunnar Torgeirson Rysstad (fødd 27. mai 1867 på Heimigard Rysstad, død 23. juni 1928) var bonde, politikar og forfattar. Foreldra var Tarjei Gunnarsson Straume og Targjerd Niklosdotter Hovet. Han gifta seg med Vilborg Olavsdotter Rysstad 23. november 1887. Dei fekk ti barn, men seks av dei døydde utan etterkomarar. Targerd, fødd 1888, vart gift til Moi. Tarjei Straume, fødd 1890, overtok garden på Straume etter foreldra. Olav G. Straume (1895-1970) fekk ni barn og var far til Bjørgulv Straume og Tor Straume, Såvi G. Straume (fødd 1902) var ugift, Gunhild, fødd 1905, vart gift med Kristian Stubseid og den yngste, Bjug, fødd 1911, budde i Oslo.
Biografi
Då han var 14 år, vinteren 1881-1882, gjekk han på Amtsskulen, som det året var i Valle. Ein av lærarane var Jørgen Løvland. Så vikarierte han som lærar eit par vintrar før han vinteren 1884-85 gjekk på Vonheim folkehøgskule i Gausdal. Eit år, i 1888, var han handelsstyrar på Rysstad, frå 1890 dreiv han gard på Rysstad, men i 1896 tok han over ein gard faren åtte på Straume i Hylestad, og sidan budde han der.
Politisk engasjement
Gunnar T. Rysstad engasjerte seg i politikken og sat i heradsstyret for Hylestad kommune frå 1893 til 1925. Han var varaordførar og ordførar, formann i skulestyret, medlem av lagretten, skjønsmann og styreformann i Otradal skogeigarlag i åtte år. Frå 1903-1906 var han stortingsmann for Høgre, i 1918 var han varamann til Stortinget for Venstre og seinare var han varamann for det nystifta Bondepartiet. Ettersom han sat på Stortinget i 1905, vart han tildelt 7. juni-medaljen til minne om unionsoppløysinga.
Forfattar
Han var med i det frilynde ungdomslaget i Hylestad, og frå 1890 gav han ut det radikale bondebladet Sæbyggjen saman med Torgeir Bjørnaraa og Lars Liestøl. Mange dikt og artiklar kom frå hans hand i dette bladet, men han skreiv og i Fedraheimen, Den 17. Mai, Syn og Segn, Fædrelandsvennen og Agder Tidend. Alt i 1888 gav han ut den første diktsamlinga, som han kalla Sukk og song. I alt gav han ut fem diktsamlingar og eit historisk spel. Olav Bø var redaktør for ei minnebok, Hugsjå - dikt og prosa, med eit fyldig utval av forfattarskapen hans, som Det norske samlaget gav ut til hundreårsdagen hans i 1967.
Bibliografi
- Sukk og song 1888
- Femti dikt 1890
- Hugsjaa 1896 –
- Vaarnott 1904
- Kantate ved avdukingi av bautasteinen for eidsvollsmannen Eivind Torkjelson Lande 1914
- Orren spelar 1915
- Vigleik 1912 Historisk skodespel
- Hugsjå - dikt og prosa – Nyutgjeving ved Olav Bø i 1967
Gjenbruk av tekstar
Gunnar T. Rysstad sine tekstar er blitt brukte som songtekstar. Mest kjent var nok omsetjinga han gjorde av Deilig er jorden til nynorsk som Fager er jordi, publisert i Syn og Segn i 1900. Den vart teken inn i Nynorsk Salmebok og både Anne Karin Kaasa og Inger Lise Stulien har sunge den inn på plate.
Men også andre av tekstane hans har fått melodi og blitt spelte inn. Nokre av dei er:
- «Tore» på plata Eisemo av Ugagn 2013
- «Vårliv» på plata Min kvedarlund av Kirsten Bråten Berg 1988
- «Fysst'an æ utå bygdo flate» er spelt inn av Bjørgulv Straume på kassetten Luftslaget 1990
- «I fjødd å finne» er spelt inn av mange, mellom andre Birgit Rike Lund og Bjørgulv Straume
- 15 gamlestev frå Reiår unge er med på plata Frå ætt til ætt med Bjørgulv Straume
Eksterne lenker og kjelder
- Ryningen, Alfred: Valle kommune I, Gards- og ættesoge Hylestad, s. 208; Valle kommune 1985, ISBN 82-991334-0-8.
- Gunnar Torgeirson Rysstad hos NSD
- Gunnar T. Rysstad hos Aasentunet
| Forgjenger: Ingen Hylestad del av Valle |
Ordførar i Hylestad (1915–1916)
|
Etterfølger: Tarald J. Harstad |
| Forgjenger: Tarald J. Harstad |
Ordførar i Hylestad (1923–1925)
|
Etterfølger: Torgeir G. Straume |