Bykildammen

Bykildammen var ein 75 meter høg betongdemning som kraftutbyggarane på 1960-talet ynskte å bygge ved Bykil sør for Bykle kyrkjebygd i Bykle kommune. Dammen ville ha stengt hovuddalføret ved Byklestigen, akkurat der Setesdal er på sitt trongaste, og gitt eit enormt kraftmagasin. Vasstanden ville gått heilt opp til sjølve busetnaden i Kyrkjebygda. Også Botsvatn i vest ville ha blitt ein del av magasinet. 24 gardsbruk med 96 menneske tilknytta ville blitt sett under vatn.

Motstanden mot prosjektet var stor i Bykle. Ordførar Gunnar Å. Tveiten kjempa ein iherdig kamp mot dammen på vegne av byklarane. Til slutt vart planane stansa av regjeringa Borten i 1969. Men sigeren hadde ein bismak. 16 av dei 24 gardsbruka i Nordbygdi ved Botsvatn vart likevel neddemde, då det i staden for dam ved Bykil nokre år seinare vart bygd dam ved Botsvatn.

Kjelder

• Johs. Bjørkeli og Gro Seland, Reddet bygda fra neddemming, artikkel i Fædrelandsvennens lørdagsmagasin God Helg 25. oktober 2014
• Olav Bø, Setesdal – frå utkantbygder til kraftsentrum, Det Norske Samlaget, 1991, side 159–165
• Sigmund Skomedal, I skiftende tider, Otteraaens Brugseierforening, 1985, side 84–85
• Leonhard Jansen og Alfred Ryningen, Valle kommune VII, Kultursoge 1, utgeve av Valle kommune, 1994, side 590–593