Løyland
Løyland er ein gard (gnr. 26) på vestsida av Otra, i Oveinang, nord i Valle kommune. I nord er Røysland nabogarden. I sør ligg Dale. I vest stig liene oppover mot Løylandsfjellet og Gravsås. I dalsida sør-vest for garden ligg ein svær steintipp. Han skriv seg frå eit tverrslag i krafttunnelen mellom Botsvatn og Brokke kraftverk i Hylestad. Ein kjem til garden ved å ta over Kallefossbruene og følge Løylandsvegen ca ein kilometer nordover.
Historie
Ryddinga av Løyland har skjedd eingong mellom 400-talet og omlag år 1000. Det har vore kjent minst 14 gravhaugar og -røyser på garden.
I følge folketradisjonen skal Løyland ha heitt Sætr frå først av. Såleis skal garden seinare ha kome til å gje namn til heile Setesdal. Om dette faktisk er rett veit ein vel ikkje sikkert.
Bruka på garden hadde fleire støylar. Mellom desse var Hovatn, Rjuvestøyl, Vøyleskori og Håvestøyl. Folka reiste opp på støylen ved jonsoktider. Så flytta dei heim frå heia ei vekes tid før det store skeidet sist i august. Dei beste slåttene var ved Håvestøyl, i Slettedalen og ved Hovatn. Garden hadde kvernhus i Kvinnebekken. Her var det også ei sag.
Åsmund på Løyland er det første namnet ein kjenner til frå Løyland. Men Pål Åsmundsson Løyland, som truleg var son hans og som nemnast på garden frå 1578, er den første som ein har meir sikre opplysningar om.
Kjelder
- Alfred Ryningen, Valle kommune VI Gards- og ættesoge Valle, utgjeve av Valle kommune, 1987, side 70-139